Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển như vũ bão, DeepSeek đã nhanh chóng nổi lên như một hiện tượng mới, được mệnh danh là “sát thủ code” và là đối thủ đáng gờm, thách thức vị thế của cả ChatGPT. Đến từ Trung Quốc, dự án AI mã nguồn mở này đang thu hút sự chú ý của cộng đồng công nghệ toàn cầu nhờ những ưu điểm vượt trội về hiệu suất, chi phí và khả năng tùy biến. Vậy, DeepSeek là gì, điều gì khiến nó trở nên đặc biệt, và liệu nó có thực sự thay đổi cuộc chơi trong lĩnh vực AI hiện nay? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về siêu AI lập trình này.
DeepSeek Là Gì? Nguồn Gốc Từ Đâu?
DeepSeek là một dự án trí tuệ nhân tạo (AI) mã nguồn mở nổi bật đến từ Trung Quốc. Được thành lập vào năm 2023 bởi công ty DeepSeek AI có trụ sở tại Hàng Châu, dự án này tập trung vào việc phát triển các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM – Large Language Models). Phiên bản gây chú ý nhất và được cộng đồng quan tâm rộng rãi là DeepSeek R1.
Mục tiêu chính của DeepSeek AI là xây dựng một nền tảng AI mạnh mẽ, dễ tiếp cận và có chi phí thấp, phục vụ nhu cầu của cả doanh nghiệp lẫn cá nhân. Với định hướng mã nguồn mở hoàn toàn, DeepSeek mong muốn thúc đẩy sự đổi mới và dân chủ hóa công nghệ AI, cho phép mọi người dễ dàng tùy chỉnh và tích hợp AI vào các ứng dụng của riêng mình.
Các Mô Hình AI Nổi Bật Của DeepSeek
DeepSeek đã phát triển một hệ sinh thái đa dạng các mô hình AI mã nguồn mở, được thiết kế cho nhiều mục đích và quy mô khác nhau. Các mô hình này được chia thành hai nhóm chính: mô hình ngôn ngữ tổng quát (LLM) và mô hình chuyên biệt cho lập trình (Coder). Dưới đây là tổng hợp các mô hình nổi bật cùng đặc điểm và ứng dụng chính của chúng:
- Coder V1 (11/2023): Với các phiên bản 1.3B, 6.7B, 33B tham số, Coder V1 chuyên về lập trình, hỗ trợ đa ngôn ngữ mã nguồn, phù hợp cho phát triển phần mềm và hỗ trợ lập trình.
- LLM (12/2023): Bao gồm các mô hình 7B, 67B tham số, LLM của DeepSeek có khả năng đa năng, tổng quát, lý tưởng cho việc xây dựng chatbot và trợ lý ảo.
- DeepSeek-V2 (05/2024): Là mô hình Mixture-of-Experts (MoE) với 236B tham số, DeepSeek-V2 nổi bật với hiệu suất cao và chi phí thấp, thích hợp cho doanh nghiệp và nghiên cứu.
- Coder V2 (07/2024): Phiên bản nâng cấp của Coder, với 16B và 236B (MoE) tham số, chuyên sâu hơn trong lập trình, xử lý mã dài và phức tạp.
- DeepSeek-V3 (12/2024): Một mô hình MoE lớn với 671B tham số, đa nhiệm, xử lý ngữ cảnh lớn và chi phí thấp, hướng tới các ứng dụng chatbot và sáng tạo nội dung cao cấp.
- DeepSeek-R1 (01/2025): Dựa trên kiến trúc V3, R1 được tối ưu cho tư duy logic, toán học và lập trình, chuyên giải quyết các bài toán phức tạp trong các lĩnh vực này.
- Janus-Pro-7B (01/2025): Mô hình 7B này tập trung vào thị giác máy tính và tạo hình ảnh, mở rộng khả năng của DeepSeek sang AI đa phương tiện.
Tất cả các mô hình này đều được phát hành mã nguồn mở, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tùy chỉnh, tích hợp và tối ưu hóa cho nhiều lĩnh vực khác nhau, từ nghiên cứu, giáo dục đến doanh nghiệp và sáng tạo.
Lợi Ích Vượt Trội Khi Sử Dụng DeepSeek
DeepSeek không chỉ là một dự án AI khác trên thị trường mà còn mang lại nhiều lợi ích đáng kể, tạo nên sự khác biệt so với các đối thủ:
- Mã nguồn mở toàn phần: DeepSeek công khai toàn bộ mã nguồn, dữ liệu huấn luyện và cấu trúc mô hình. Điều này mang lại sự minh bạch và linh hoạt vượt trội. Các nhà phát triển, doanh nghiệp và tổ chức nghiên cứu có thể dễ dàng truy cập, kiểm tra, tùy biến và triển khai theo nhu cầu riêng, điều mà các mô hình mã nguồn đóng như GPT-4, Claude hay Gemini không thể làm được.
- Hiệu suất cao, chi phí thấp: DeepSeek được đánh giá cao về hiệu năng xử lý mạnh mẽ và khả năng suy luận (reasoning) ấn tượng. Đặc biệt, chi phí huấn luyện của DeepSeek thấp hơn đáng kể so với các mô hình thương mại hàng đầu. Ví dụ, chi phí huấn luyện DeepSeek V2/V3 chỉ khoảng 5.5 – 6 triệu USD, trong khi GPT-4 của OpenAI ước tính vượt quá 100 triệu USD.
- Khả năng đa nhiệm và ứng dụng thực tế: DeepSeek hỗ trợ đa ngôn ngữ và có khả năng xử lý cả văn bản lẫn hình ảnh (qua DeepSeek-VL). Điều này làm cho nó phù hợp với nhiều lĩnh vực như chatbot thông minh, tìm kiếm thông tin, hỗ trợ lập trình, giáo dục và y tế. Đáng chú ý, ứng dụng DeepSeek AI từng đạt Top 1 trên App Store Mỹ, vượt qua cả ChatGPT về lượt tải xuống vào đầu năm 2024.
- Tùy chỉnh linh hoạt: Nhờ giấy phép mã nguồn mở MIT, DeepSeek cho phép các nhà phát triển điều chỉnh và cải tiến mô hình một cách dễ dàng, tối ưu hóa để phù hợp với yêu cầu cụ thể của từng tổ chức hoặc cá nhân.
So Sánh DeepSeek Và ChatGPT: Hai Hướng Đi Khác Biệt
DeepSeek và ChatGPT đều là những mô hình AI hàng đầu thế giới, nhưng chúng theo đuổi những hướng đi khác biệt rõ rệt.
DeepSeek là mô hình AI mã nguồn mở đến từ DeepSeek AI (Trung Quốc). Nổi bật với việc công khai toàn bộ mã nguồn, dữ liệu huấn luyện và cấu trúc mô hình, DeepSeek tập trung vào hiệu suất cao, chi phí thấp và khả năng tùy biến linh hoạt.
ChatGPT, sản phẩm của OpenAI (Mỹ), dựa trên các mô hình GPT-3.5, GPT-4 với mã nguồn đóng. ChatGPT được thương mại hóa rộng rãi và tích hợp sâu vào nhiều sản phẩm, dịch vụ toàn cầu, nổi bật về hiệu suất và hệ sinh thái.
Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa hai mô hình này:
| Tiêu chí | DeepSeek (V2/V3/R1) | ChatGPT (GPT-4) |
|---|---|---|
| Nhà phát triển | DeepSeek AI (Trung Quốc) | OpenAI (Mỹ) |
| Mã nguồn | Mở hoàn toàn (MIT) | Đóng |
| Quy mô mô hình | Đến 671B tham số (MoE) | ~1,8T tham số (ước tính) |
| Kiến trúc | Mixture-of-Experts (MoE) | Transformer |
| Đa phương thức | Có (văn bản + hình ảnh, Janus-Pro) | Có (văn bản + hình ảnh) |
| Cửa sổ ngữ cảnh | Lên đến 128.000 token | 128.000 token (GPT-4 Turbo) |
| Chi phí huấn luyện | ~6 triệu USD | >100 triệu USD |
| Hiệu suất | Cao, tối ưu chi phí | Cao, mạnh về reasoning |
| Ứng dụng nổi bật | App top 1 App Store Mỹ, AI đa nhiệm | ChatGPT Web/App, API |
| Tùy chỉnh | Dễ dàng, không giới hạn | Hạn chế, phụ thuộc OpenAI |
| Hỗ trợ ngôn ngữ | Đa ngôn ngữ, còn hạn chế tiếng Việt | Đa ngôn ngữ, mạnh tiếng Anh |
| Giấy phép sử dụng | MIT, thương mại tự do | Có phí, giới hạn API |
Kết luận so sánh:
DeepSeek phù hợp cho các doanh nghiệp, tổ chức muốn kiểm soát dữ liệu, tối ưu chi phí và tự phát triển sản phẩm AI riêng biệt. Ngược lại, ChatGPT thích hợp cho cá nhân và doanh nghiệp cần giải pháp nhanh chóng, mạnh mẽ, tích hợp sẵn và không yêu cầu tùy chỉnh sâu.
Hướng Dẫn Đăng Ký Và Sử Dụng DeepSeek
DeepSeek có thể được sử dụng qua nhiều hình thức khác nhau, từ giao diện web, ứng dụng di động, API cho đến triển khai trên máy chủ nội bộ.
1. Trên máy tính
- Bước 1: Truy cập trang web chính thức của DeepSeek tại chat.deepseek.com và chọn Start Now.
- Bước 2: Bạn có thể đăng ký tài khoản bằng Email hoặc Google. Nhấn Log in sau khi chọn phương thức.
- Bước 3: Sau khi đăng nhập thành công, bạn có thể bắt đầu nhập câu hỏi, yêu cầu viết nội dung, dịch thuật, phân tích dữ liệu, hoặc hỗ trợ lập trình vào ô chat và nhận phản hồi từ AI.
2. Trên điện thoại
- Bước 1: Tải ứng dụng DeepSeek từ App Store (iOS) hoặc Google Play (Android).
- Bước 2: Đăng nhập bằng tài khoản Google, đồng ý các điều khoản và chọn tài khoản bạn muốn sử dụng.
- Bước 3: Sau khi đăng nhập, bạn có thể tiến hành đặt câu hỏi và đợi AI trả lời tương tự như trên máy tính.
3. Sử dụng qua API
Phương pháp này phù hợp cho việc tích hợp AI vào website, phần mềm, chatbot hoặc các hệ thống nội bộ.
- Bước 1: Đăng ký tài khoản tại chat.deepseek.com để nhận API Key.
- Bước 2: Cài đặt Python bản mới nhất (nếu chưa có) và SDK tương thích bằng lệnh:
pip install openai. - Bước 3: Thiết lập API endpoint và cấu hình quyền truy cập bằng API Key của bạn.
- Bước 4: Tham khảo tài liệu API để tích hợp các tính năng như tạo nội dung, tóm tắt, dịch thuật, sinh mã nguồn vào ứng dụng của bạn.
4. Trên máy chủ nội bộ
Dành cho các tổ chức/doanh nghiệp cần kiểm soát dữ liệu tuyệt đối và không muốn phụ thuộc vào dịch vụ đám mây.
- Yêu cầu: Máy tính có GPU hỗ trợ CUDA, Python 3.8+, và RAM tối thiểu 16GB.
- Cài đặt: Cài đặt các phần mềm cần thiết như CUDA, cuDNN, Ollama.
- Triển khai: Tải mô hình DeepSeek về và triển khai theo hướng dẫn trên GitHub chính thức hoặc tài liệu của DeepSeek.
Cách Sử Dụng DeepSeek R1 Hiệu Quả
DeepSeek R1 là một trong những mô hình được mong đợi nhất, tập trung vào khả năng suy luận logic và lập trình. Bạn có thể trải nghiệm DeepSeek R1 thông qua các nền tảng bên thứ ba hoặc chạy cục bộ.
1. Sử dụng bằng Perplexity AI
- Bước 1: Truy cập website Perplexity AI tại perplexity.ai và đăng nhập tài khoản bằng Gmail.
- Bước 2: Ở phần Choose a model, chọn R1 1776 để bắt đầu sử dụng.
2. Sử dụng bằng Groq
- Bước 1: Truy cập website Groq tại groq.com và đăng nhập tài khoản bằng Gmail.
- Bước 2: Tại mục bên trái, chọn Deepseek-R1-Distill-Llama-70b.
3. Chạy DeepSeek R1 cục bộ trên PC
Để có toàn quyền kiểm soát và không phụ thuộc vào internet, bạn có thể chạy DeepSeek R1 trực tiếp trên máy tính cá nhân.
- Bước 1: Tải DeepSeek về máy tính từ nguồn tin cậy (ví dụ: GitHub hoặc trang chủ DeepSeek nếu có bản desktop).
- Bước 2: Sau khi tải về hoàn tất, mở phần mềm vừa tải và nhấn Run để khởi chạy.
- Bước 3: Tiếp tục chọn Only for me > Nhấn Next.
- Bước 4: Nhấn Install để thiết lập > Chọn Finish để hoàn tất cài đặt.
- Bước 5: Vào phần mềm, nhấn Skip onboarding.
- Bước 6: Tại thanh công cụ bên trái, nhấn biểu tượng kính lúp để tìm kiếm DeepSeek R1.
- Bước 7: Gõ tìm kiếm “DeekSeek” > Chọn DeepSeek R1 Distill > Nhấn Download.
- Bước 8: Sau khi tải về xong, nhấn Load Model.
- Bước 9: Hoàn tất cài đặt và bắt đầu sử dụng DeepSeek R1 trên máy tính của bạn.
DeepSeek Có Thể Làm Gì?
DeepSeek có khả năng thực hiện hầu hết các tác vụ mà một nền tảng AI hiện đại cần, từ giao tiếp cơ bản đến các ứng dụng chuyên sâu.
| Nhóm tính năng | DeepSeek có thể làm gì? |
|---|---|
| Ngôn ngữ tự nhiên | Chatbot, tóm tắt, dịch thuật, tìm kiếm |
| Suy luận/Logic | Giải toán, phân tích logic, reasoning |
| Phân tích dữ liệu | Dự báo, tổng hợp, hỗ trợ quyết định |
| Khách hàng | Chatbot 24/7, cá nhân hóa đề xuất |
| Lập trình | Sinh mã, hỗ trợ code, kiểm tra lỗi |
| Thị giác máy tính | Nhận diện hình ảnh, phân tích video |
| Ứng dụng ngành | Giáo dục, y tế, tài chính, kinh doanh |
| Bảo mật/Tùy chỉnh | Bảo mật cao, dễ tùy biến, tích hợp API |
Điểm mạnh của DeepSeek nằm ở hiệu suất cao, chi phí thấp, khả năng tùy biến dễ dàng, bảo mật tốt và khả năng mở rộng ứng dụng trong nhiều ngành nghề khác nhau.
DeepSeek So Với Các Mô Hình AI Khác Trên Thị Trường
Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt của ngành AI, DeepSeek định vị mình với những ưu thế riêng khi so sánh với các đối thủ lớn như Gemini, Claude, Llama và Perplexity AI.
| Tiêu chí | DeepSeek | Gemini 2.5 Pro | Claude 4 | Llama 3 | Perplexity AI |
|---|---|---|---|---|---|
| Mã nguồn | Mở hoàn toàn | Đóng | Đóng | Mở một phần | Đóng |
| Chi phí huấn luyện | ~6 triệu USD | Không công khai | Không công khai | Không công khai | Không công khai |
| Đa phương thức | Văn bản, hình ảnh (hạn chế) | Văn bản, hình ảnh, audio, video | Văn bản | Văn bản, hình ảnh | Văn bản |
| Khả năng tùy biến | Cao (MIT, tải về tự do) | Rất hạn chế | Rất hạn chế | Cao (cộng đồng lớn) | Không |
| Hiệu suất reasoning | Mạnh, đặc biệt toán, code | Mạnh, tích hợp Google | Mạnh nhất về logic | Khá | Tốt với tìm kiếm |
| Ứng dụng nổi bật | Lập trình, nghiên cứu, NLP tiếng Trung | Tìm kiếm, đa phương tiện | Suy luận, sáng tạo | Nghiên cứu, tích hợp | Nghiên cứu, fact-check |
| Cửa sổ ngữ cảnh | Đến 128.000 token | Đến 1 triệu token | Đến 200.000 token | 128.000 token | Không công khai |
| API/SDK | Có | Có | Có | Có | Có |
| Miễn phí | Có | Có | Có | Có | Có |
- DeepSeek: Là lựa chọn lý tưởng cho các tổ chức, nhà phát triển cần AI mạnh, giá rẻ, dễ tùy biến, bảo mật tốt và không phụ thuộc vào các “Big Tech”. DeepSeek R1 đã cho thấy khả năng vượt trội hơn GPT-4o và Gemini 2.5 Pro ở các bài kiểm tra về reasoning, code và tìm kiếm học thuật.
- Gemini 2.5 Pro: Mạnh về tích hợp đa phương tiện, phù hợp cho người dùng và hệ sinh thái của Google.
- Claude 4: Dẫn đầu về khả năng logic, an toàn và ghi nhớ dài hạn, thích hợp cho nghiên cứu chuyên sâu, dù có thể thua DeepSeek R1 ở một số khía cạnh code.
- Llama 3 và Meta AI: Phù hợp cho cộng đồng nghiên cứu và các doanh nghiệp cần mã nguồn mở, nhưng độ tối ưu và ứng dụng thực tế có thể chưa bằng DeepSeek ở các tác vụ chuyên biệt.
- ChatGPT: Vẫn là lựa chọn toàn diện, mạnh về hội thoại và sáng tạo, nhưng đi kèm chi phí cao và khả năng tùy biến hạn chế.
Các Câu Hỏi Thường Gặp Về DeepSeek
DeepSeek có an toàn và bảo mật không?
DeepSeek là sản phẩm của một công ty lớn tại Trung Quốc. Tuy nhiên, do máy chủ đặt tại Trung Quốc, người dùng nên cẩn trọng khi sử dụng. Không nên nhập các thông tin cá nhân hoặc dữ liệu nhạy cảm vào chatbot để đảm bảo an toàn tối đa.
DeepSeek có hỗ trợ tiếng Việt không?
Có. DeepSeek hỗ trợ giao tiếp và trả lời bằng tiếng Việt khá tốt. Mặc dù vậy, thế mạnh lớn nhất của nó vẫn là tiếng Anh và các ngôn ngữ lập trình phổ biến.
Tại sao DeepSeek lại rẻ như vậy?
DeepSeek tận dụng công nghệ Mixture-of-Experts (MoE) để tối ưu hóa hiệu suất, giúp tiết kiệm đáng kể chi phí vận hành. Ngoài ra, mô hình này có thể hoạt động hiệu quả trên các chip AI không quá mạnh, giảm đáng kể chi phí phần cứng ban đầu.
DeepSeek có thể thay thế hoàn toàn lập trình viên không?
Câu trả lời là không. DeepSeek là một công cụ hỗ trợ cực kỳ mạnh mẽ, giúp tăng năng suất và giảm thời gian làm việc cho lập trình viên. Tuy nhiên, nó vẫn cần sự giám sát, tư duy logic và kinh nghiệm chuyên môn của con người để đảm bảo chất lượng sản phẩm cuối cùng.
Tôi có thể dùng DeepSeek trên điện thoại không?
Hoàn toàn có thể. DeepSeek đã có ứng dụng chính thức trên App Store (iOS) và Google Play (Android). Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng trực tiếp qua trình duyệt web trên điện thoại mà không cần cài đặt thêm.
Kết luận
DeepSeek đang nhanh chóng khẳng định vị thế của mình như một thế lực mới đầy tiềm năng trong lĩnh vực AI toàn cầu, đặc biệt hữu ích cho cộng đồng lập trình viên. Với hiệu năng cao, chi phí hợp lý, tính chất mã nguồn mở và khả năng tùy biến linh hoạt, DeepSeek không chỉ là một công cụ hỗ trợ mạnh mẽ mà còn là một lựa chọn đáng cân nhắc cho bất kỳ ai đang tìm kiếm giải pháp AI tiên tiến và hiệu quả.
