Nỗi lo lắng và mệt mỏi khi con bạn là một đứa trẻ hay khóc nhè không còn là điều xa lạ với nhiều bậc phụ huynh. Tôi từng trải qua cảm giác đó, khi con trai mình không giống những đứa trẻ khác – đáng yêu nhưng luôn bám riết mẹ, sợ sệt nơi đông người và dễ dàng rơi nước mắt chỉ vì những điều nhỏ nhặt. Dù ở nhà có vẻ táo bạo, la hét hay đùa nghịch, nhưng chỉ cần đối mặt với khuôn mặt xa lạ hay viễn cảnh một đứa trẻ khác không chịu chơi cùng, con tôi lập tức mất cảm giác an toàn, trở nên dễ tổn thương và bắt đầu khóc.
Những buổi tụ tập gia đình, bạn bè đáng lẽ là niềm vui, lại thường trở thành cực hình đối với tôi. Tôi không thể làm gì khi con luôn quấn mẹ, sợ hãi với mọi thứ và điều duy nhất con có vẻ “giỏi” làm là ngoạc mồm ra khóc để tìm kiếm sự chú ý. Tôi đã từng rất stress và tự hỏi mình đã sai ở đâu trong cách nuôi dạy một đứa trẻ có vẻ “nhiễu chuyện” như vậy. Sau nhiều lần tìm đọc tài liệu và nói chuyện với những người bạn có chuyên môn trong giáo dục trẻ, tôi nhận ra rằng: để giúp con vượt qua thói quen này, điều quan trọng là cần phải xây dựng lòng tự tin cho con và phân biệt rõ các nguyên nhân dẫn đến tiếng khóc. Đây chính là cách dạy trẻ hay khóc nhè hiệu quả mà mọi phụ huynh cần biết.
Hiểu Rõ Nguyên Nhân: Hai Kiểu Trẻ Khóc Nhè Chính
Không phải tất cả những tiếng khóc của trẻ đều xuất phát từ cùng một nguyên nhân. Bài viết gốc đã chỉ ra hai trường hợp phổ biến: trẻ khóc do thiếu tự tin và trẻ khóc để tìm kiếm sự chú ý. Việc nhận diện đúng nguyên nhân là chìa khóa để áp dụng chiến lược phù hợp.
1. Trẻ Khóc Nhè Do Thiếu Lòng Tự Tin
Đây là trường hợp của con trai tôi. Dù là một đứa trẻ đáng yêu, nhưng con lại dễ dàng mất đi cảm giác an toàn khi đối mặt với những tình huống xã hội mới hoặc những thử thách nhỏ. Sự rụt rè, nhút nhát khiến con dễ tổn thương và xem tiếng khóc như một phản ứng tự nhiên khi cảm thấy không được an toàn hoặc không thể tự xoay sở. Điều này thường xuất phát từ việc con chưa được trang bị đủ sự tự tin để đối diện với thế giới xung quanh một cách độc lập.
2. Trẻ Khóc Nhè Để Gây Sự Chú Ý (Ăn Vạ)
Có những đứa trẻ nhanh chóng nhận ra rằng tiếng khóc là một cách hiệu quả để thu hút sự chú ý từ người lớn. Dù không phải trường hợp của con trai tôi, nhưng đây là một thực tế phổ biến. Khi khóc lóc trở thành công cụ để đạt được điều mình muốn, hoặc để được người lớn quan tâm, ôm ấp, dỗ dành, thì đó là lúc trẻ đang “ăn vạ” và cần một cách xử lý khác biệt.
Chiến Lược 1: Xây Dựng Lòng Tự Tin – Chìa Khóa Dài Hạn Cho Trẻ Hay Khóc Nhè
Cách hiệu quả nhất để giúp một người mẹ quản lý tốt thói quen hàng ngày của con mà không biến đó thành những tiếng nức nở là xây dựng cho con sự tự tin theo từng giai đoạn nhỏ. Đây là chiến lược cốt lõi khi trẻ khóc nhè vì cảm thấy bất an hay khó khăn.
a. Trấn An Và Khuyến Khích Sự Kiên Cường
Tôi học được rằng cần trấn an con là con sẽ ổn, và dần dần khuyến khích con kiên cường hơn. Hãy cho con biết rằng bạn luôn ở bên, nhưng cũng tin tưởng vào khả năng của con.
- Ví dụ 1: Khi con không thể hoàn thành một trò đố chữ và bắt đầu khóc, hãy để con biết rằng bạn không hề bận tâm việc con khóc, nhưng điều quan trọng là con vẫn nên cố gắng hết sức mình.
- Ví dụ 2: Hoặc bạn có thể nói với con rằng lần sau nếu con không thể tìm thấy món đồ chơi yêu thích, con phải học cách nhờ bạn giúp đỡ mà không cần kèm theo việc khóc lóc. Hãy hướng dẫn con cách diễn đạt mong muốn của mình bằng lời.
b. Khen Ngợi Kịp Thời – Nguồn Động Lực Lớn Lao
Mỗi khi con của bạn đối mặt với một khó khăn nho nhỏ nào đó mà không khóc, bạn hãy ngay lập tức tặng con những lời khen. Cho con biết bạn hài lòng vì con có thể xoay xở được mà không cần phải khóc. Những lời động viên tích cực này sẽ kích hoạt sự tự tin cho con một cách từ từ và đều đặn, giúp con hiểu rằng khả năng tự giải quyết vấn đề của mình là đáng giá và được công nhận.
Chiến Lược 2: Xử Lý Khi Con Khóc Nhè Để Gây Sự Chú Ý (Ăn Vạ)
Đối với nhóm trẻ sử dụng tiếng khóc như một cách thu hút sự chú ý, các chiến lược áp dụng cho trẻ thiếu tự tin thường không hiệu quả. Lúc này, phương pháp tốt nhất lại là một cách tiếp cận hoàn toàn khác biệt.
a. Phương Pháp “Lờ Đi” Hiệu Quả
Cách tốt nhất để ứng phó với một đứa trẻ khóc nhè để tìm kiếm sự chú ý của người lớn là… bạn hãy lờ chúng đi. Điều này đòi hỏi sự kiên nhẫn và quyết tâm rất lớn từ phía cha mẹ.
- Không phản ứng: Đứa trẻ có thể sẽ khóc to hơn, thậm chí ăn vạ dữ dội hơn để thử phản ứng của bạn. Tuy nhiên, hãy cố hết sức để không phản ứng, không nhìn vào mắt con, không nói chuyện hay dỗ dành.
- Giải thích lý do: Khi bé khóc vì muốn một món đồ chơi hoặc muốn được bế, hãy nhẹ nhàng nói rõ rằng bạn sẽ không đáp ứng yêu cầu khi bé khóc. Chỉ khi bé nín, bạn mới xem xét.
- Kiên định: Một khi trẻ phát hiện ra rằng việc “ăn vạ” vừa không hiệu quả lại mệt người, bé sẽ sớm từ bỏ thói quen này. Sự kiên định của cha mẹ là yếu tố then chốt để trẻ hiểu rằng khóc để gây chú ý sẽ không mang lại kết quả mong muốn.
Lời Gửi Từ Người Mẹ: Đồng Hành Cùng Con Độc Lập
Con trai à, từ bé con luôn là cậu bé nhút nhát, rụt rè. Nhưng có lẽ do một phần tại mẹ, bởi lần đầu được làm mẹ nên mẹ luôn yêu con theo cách bao bọc, nâng niu. Cuộc hành trình nuôi dạy một đứa trẻ hay khóc nhè có thể đầy thử thách, nhưng với sự kiên nhẫn và chiến lược đúng đắn, bạn hoàn toàn có thể giúp con phát triển lòng tự tin và khả năng tự chủ cảm xúc.
Hãy nhớ rằng, dù con có nhút nhát hay bám mẹ đến đâu, tình yêu thương, sự thấu hiểu và hướng dẫn đúng cách từ bạn chính là nền tảng vững chắc nhất để con trở thành một chàng trai, cô gái độc lập và đáng yêu trong tương lai.
Tài liệu tham khảo: Theo Dân Trí
