Bí quyết kiềm chế cảm xúc khi dạy con: Giữ bình tĩnh vì tương lai con

Con trẻ mắc lỗi và làm cho ba mẹ không vui là điều khó tránh khỏi trong hành trình nuôi dạy. Tuy nhiên, sau mỗi sai lầm, việc trẻ cảm thấy ấm ức, sợ hãi hay biết hối hận để rút kinh nghiệm lại phụ thuộc rất nhiều vào thái độ của cha mẹ. Nếu ba mẹ tức giận, quát mắng và trút những cảm xúc tiêu cực lên con, mọi thứ sẽ càng trở nên tồi tệ. Ngược lại, nếu có thể bình tĩnh, lắng nghe con và giải quyết vấn đề một cách công bằng, bé sẽ cảm thấy an toàn và yên tâm khi đối diện với bố mẹ. Nhờ đó, trẻ cũng có khả năng suy xét và rút kinh nghiệm cho lỗi lầm của mình hiệu quả hơn.
Nhưng làm thế nào để giữ bình tĩnh, kiềm chế cảm xúc khi dạy con, không quát tháo, la mắng hay thậm chí là đánh con? Ai trong chúng ta cũng có lúc không thể kiểm soát nổi những cảm xúc tiêu cực, và bản thân chúng ta cũng chưa từng được dạy cách đối mặt với chúng. Vậy phải làm thế nào để kiểm soát nóng giận lúc con học hay mắc lỗi?
Các chiến lược giúp cha mẹ kiềm chế cảm xúc khi dạy con
Để thực hiện việc kiềm chế cảm xúc tức giận khi dạy con một cách hiệu quả, ba mẹ có thể tham khảo những phương pháp sau:
1. Tạm dừng cuộc tranh luận khi cảm xúc dâng cao
Khi nhận thấy tình hình bắt đầu căng thẳng, ba mẹ không nên cố gắng hỏi, tranh luận với con để tìm ra lý do vì sao con sai. Thay vào đó, hãy tạm dừng cuộc tranh luận. Việc này giúp ba mẹ có thêm thời gian để điều tiết cảm xúc của mình, đồng thời có cơ hội suy xét, nhìn nhận vấn đề kỹ càng trước khi đưa ra quyết định.
2. Các bước đơn giản để lấy lại bình tĩnh
Để lấy lại bình tĩnh, ba mẹ hãy hít thở thật sâu, có thể uống nước, đếm ngược, tạm rời đi chỗ khác, hoặc lặp lại những cụm từ tích cực như “Mọi chuyện rồi sẽ ổn thôi” để xoa dịu cơn giận. Những hành động này giúp bạn giữ bình tĩnh khi dạy con, tránh phản ứng bột phát.
3. Tự vấn lý do sâu xa của cơn giận
Khi cơn giận đến, chúng ta thường nảy sinh cảm xúc và suy nghĩ tiêu cực. Những lúc ấy, ba mẹ nên dừng lại một chút và tự hỏi “Tại sao mình lại giận con?”, “Giận như vậy rồi được gì?”. Việc tự hỏi như vậy, biết được mình đang làm gì sẽ tác động tích cực đến nhận thức, giúp ba mẹ hạ nhiệt nhanh chóng và có thái độ bình tĩnh khi dạy con.
4. Sức mạnh của nụ cười trong giao tiếp với con
Nụ cười giúp giải phóng hormone endorphin, tạo cảm giác dễ chịu. Do đó, ba mẹ cần mỉm cười với con nhiều hơn, đặc biệt là những khi cơn giận thường trực. Dù không dễ để có thể cười nhưng hãy cố gắng tập luyện. Điều này có thể làm cả ba mẹ và con đỡ căng thẳng hơn, giúp ba mẹ có thời gian để lấy lại bình tĩnh, cũng như suy nghĩ và đưa ra cách giải quyết sáng suốt.
5. Tìm hiểu nguyên nhân hành vi của con
Khi đã đủ bình tĩnh, ba mẹ cần tìm hiểu vì sao con lại có hành động hay lời nói như vậy. Hãy cố gắng hiểu rằng con chỉ là một đứa trẻ, con chưa thể có suy nghĩ và hành động như người lớn được. Khi biết được lý do, ba mẹ cần giải thích cho con hiểu con sai ở đâu và chỉ hướng con cách làm cũng như sự lựa chọn đúng đắn, kiên nhẫn dạy con.
6. Thiết lập quy tắc và giới hạn rõ ràng
Ba mẹ cần đặt ra một số quy tắc, quy định chung của gia đình và làm gương để thực hiện. Trẻ cần tuân theo các quy tắc này; nếu con vi phạm, con sẽ không được ăn/uống món con thích hoặc không được xem chương trình con thích trong một khoảng thời gian nhất định. Việc dạy con với quy tắc đã được đặt ra như vậy sẽ hạn chế việc trẻ phạm lỗi, đồng thời giúp đơn giản hóa mọi thứ khi căng thẳng xảy ra, giúp kiểm soát bản thân khi dạy con.
7. Dành thời gian chăm sóc bản thân và nghỉ ngơi
Chăm con là một hành trình dài, đòi hỏi ở ba mẹ nhiều thời gian và công sức. Đôi khi, chỉ một lỗi nhỏ của con cũng khiến ba mẹ trở nên gắt gỏng. Để hạn chế những cảm xúc thiếu tích cực ấy, bên cạnh việc chăm sóc con, ba mẹ cần dành cho bản thân thời gian nghỉ ngơi, thư giãn để nạp năng lượng tích cực, giải tỏa năng lượng tiêu cực. Có thể dành thời gian chăm sóc bản thân, đọc sách, nghe nhạc, gặp gỡ bạn bè, thăm người thân,…
8. Không ngừng học hỏi để thấu hiểu con
Chúng ta ai cũng đang gánh trên vai rất nhiều trách nhiệm, lo toan bộn bề, và cả căng thẳng. Đôi khi, chúng ta chỉ kịp phản xạ theo cảm xúc mỗi khi trẻ phát sinh hành vi “xấu”, dẫn đến việc không kiềm chế được cơn nóng giận mà quát nạt, mắng mỏ, thậm chí sử dụng đòn roi, gây ra những ảnh hưởng tiêu cực khôn lường cho con. Do đó, việc không ngừng tìm tòi, học hỏi các phương pháp nuôi dạy con tích cực, tìm hiểu về tâm lý trẻ để thấu hiểu con hơn là điều vô cùng cần thiết cho mỗi bậc cha mẹ.
Kết luận
Việc kiềm chế cảm xúc tức giận khi dạy con không chỉ giúp cha mẹ giảm căng thẳng mà còn tạo ra một môi trường an toàn, yêu thương, nơi con trẻ có thể học hỏi và phát triển một cách toàn diện. Bằng cách áp dụng những bí quyết trên, ba mẹ có thể dần thay đổi cách phản ứng, xây dựng mối quan hệ bền chặt và tích cực với con cái, giúp con tự tin đối mặt với lỗi lầm và trưởng thành hơn. Đó là hành trình đòi hỏi sự kiên nhẫn, tự chủ khi dạy con học, nhưng chắc chắn sẽ mang lại những trái ngọt xứng đáng cho cả gia đình.
